Kết thúc trận đấu luôn là khoảnh khắc quyết định — không chỉ bởi tiếng còi của trọng tài mà còn vì hệ thống luật lệ nghiêm ngặt do IFAB/FIFA ban hành. Bài viết này giải mã cách một trận đấu bóng đá “kết thúc” theo Luật Bóng đá 2025/2026: thời gian thi đấu chuẩn, nguyên tắc tính thời gian bù giờ, khi nào phải kéo sang hiệp phụ hoặc luân lưu, và cách xử lý các trường hợp hoãn/hủy thường gặp. Nếu bạn muốn hiểu rõ khung pháp lý khi trận đấu không thể kết thúc đúng 90 phút hoặc phải dừng giữa chừng, đây là hướng dẫn chi tiết, dễ tiếp cận dành cho người hâm mộ và những ai quan tâm tới luật thi đấu.
Khung luật cơ bản: thời lượng trận đấu và vai trò của trọng tài (Luật 7)
Theo Luật 7 trong Luật Bóng đá 2025/2026 (IFAB/FIFA), một trận đấu chuẩn gồm hai hiệp, mỗi hiệp 45 phút, với thời gian nghỉ giữa hai hiệp là 15 phút. Trận đấu bắt đầu và kết thúc bằng tiếng còi của trọng tài; kết quả chính thức là thời điểm trọng tài thổi còi kết thúc hiệp 2 sau khi đã cộng thời gian bù giờ cần thiết.
Thời gian bù giờ (injury time) không phải là con số cố định: trọng tài chính quyết định mức bù giờ dựa trên tổng thời gian gián đoạn có thực trong mỗi hiệp — ví dụ: thay người, chấn thương, can thiệp VAR, sự cố an ninh hoặc thời tiết — và công bố bằng bảng điện tử do trợ lý thứ tư hoặc tổ chức trận đấu quản lý. Thời gian bù giờ thông thường kéo dài từ 1–5 phút mỗi hiệp, nhưng có thể nhiều hơn trong các trận đấu có sự cố lớn (ví dụ mất điện, sự cố an ninh).
Trọng tài thổi còi kết thúc trận đấu trên sân, biểu tượng cho thời gian thi đấu theo luật FIFA
Kết thúc bình thường và kết thúc đặc biệt: hiệp phụ, luân lưu (Luật 10)
Một trận đấu “kết thúc bình thường” là khi trận đấu khép lại sau 90 phút chính thức cộng thời gian bù giờ — kết quả có thể hòa hoặc phân thắng thua tùy thể thức giải đấu (vòng bảng hay loại trực tiếp). Với các trận đấu loại trực tiếp, Luật 10 quy định khi trận hòa sau 90 phút, trận có thể kéo sang hiệp phụ gồm hai hiệp 15 phút (tổng 30 phút), nghỉ 5 phút giữa hai hiệp phụ. Nếu vẫn hòa sau hiệp phụ, trận đấu được quyết định bằng loạt sút luân lưu từ điểm 11m (mỗi đội 5 quả, nối tiếp nếu cần).
Lưu ý các quy định quan trọng: không còn “golden goal” (bàn thắng vàng) từ lâu, và quy tắc bàn thắng sân khách (away goals) đã bị bãi bỏ từ mùa 2021/22 ở nhiều cúp châu Âu, nhằm tăng tính công bằng.
Trọng tài có thể tính thêm thời gian bù giờ tùy mức độ gián đoạn, được hiển thị trên bảng điện tử
Hoãn, tạm dừng và hủy trận: nguyên tắc xử lý và quyền quyết định
Trọng tài có quyền tạm dừng hoặc hủy trận đấu khi xảy ra các sự kiện bất khả kháng: thời tiết cực đoan, bạo lực, sự can thiệp của bên thứ ba (xâm nhập sân), mất an toàn đối với cầu thủ/cổ động viên, hoặc trường hợp đội bóng không đủ số lượng cầu thủ tối thiểu do thẻ đỏ/ chấn thương (ví dụ từng có trận bị hủy khi chỉ còn 6 cầu thủ trên sân).
Kết quả xử lý sau khi trận bị hoãn/hủy phụ thuộc vào quy định cụ thể của từng giải đấu:
- Nếu trận bị hủy trước một tỷ lệ thời gian nhất định (thường 50% trận đấu), ban tổ chức có thể yêu cầu đá lại toàn bộ.
- Nếu đã qua ngưỡng thời gian qui định, kết quả có thể được công bố theo tỷ số tại thời điểm dừng trận hoặc thi đấu nốt phần thời gian còn lại vào thời điểm khác.
- Trong các giải đấu do FIFA tổ chức như World Cup, ưu tiên hàng đầu là an toàn; FIFA có quyền quyết định phương án cuối cùng.
Quyết định hủy hay tiếp tục trận đấu luôn thuộc thẩm quyền tổ chức/ban điều hành giải sau khi tham khảo trọng tài và cơ quan an ninh/y tế.
Trọng tài tạm thời dừng hoặc hủy trận đấu do lý do bất khả kháng, minh họa quy trình xử lý
Những ví dụ thực tế để hình dung rõ hơn
Luật nói chung, nhưng thực tế luôn phong phú. Một số trường hợp điển hình:
- Vòng loại World Cup khu vực châu Á tháng 3/2025: trận Iran vs UAE gây chú ý khi trọng tài phải cộng tới 29 phút bù giờ trong hiệp 1 do sự cố mất điện trên sân Azadi (Tehran).
- Kỷ lục thời gian bù giờ từng ghi nhận ở giải Ngoại hạng Palestine năm 2019: trận Al Shabab vs Al Ittihad có tổng thời gian bù giờ lên tới 42 phút — con số hiếm thấy trong bóng đá chuyên nghiệp.
- Trận Brazil vs Argentina (2021) tại vòng loại World Cup phải tạm hoãn chỉ sau vài phút khi cơ quan y tế can thiệp, dẫn tới diễn biến hỗn loạn và buộc BTC phải xử lý theo quy trình khẩn cấp.
- Nhiều trận bị hủy do nguyên nhân nội bộ đội bóng hoặc bạo lực: lịch sử có các trận bị hủy vì cả hai đội quá bạo lực, hoặc vì đội chỉ còn số lượng cầu thủ tối thiểu do thẻ đỏ/ chấn thương.
Hình ảnh các ví dụ như can thiệp y tế, hậu quả an ninh hay mất điện giúp người hâm mộ hình dung mức độ phức tạp khi áp dụng luật trên thực tế.
Cảnh trận Brazil vs Argentina 2021 bị tạm hoãn khi các cầu thủ và lực lượng chức năng can thiệp, ví dụ về yếu tố ngoại cảnh gây ảnh hưởng
Những câu hỏi thường gặp
- Trận đấu có thể kết thúc mà không bù giờ không? Không — theo Luật 7, trọng tài phải cộng bù giờ để bù cho mọi gián đoạn có ý nghĩa; chỉ các trận giao hữu không chính thức mới có thể thỏa thuận khác.
- Hiệp phụ có phải lúc nào cũng có “bàn thắng vàng”? Không — quy tắc bàn thắng vàng đã bị loại bỏ; hiệp phụ luôn chơi đủ 30 phút nếu được áp dụng.
- Trận hủy có được đá lại toàn bộ không? Phụ thuộc quy định giải đấu; nhiều giải sẽ yêu cầu đá lại nếu trận bị dừng quá sớm, nhưng cũng có giải áp dụng tỷ số tại thời điểm dừng hoặc xử thắng thua theo quyết định BTC.
Kết luận
Kết thúc trận đấu không đơn thuần là tiếng còi — đó là kết quả của một quy trình luật pháp chặt chẽ nhằm đảm bảo công bằng và an toàn. Từ Luật 7 về thời gian thi đấu và bù giờ đến Luật 10 về hiệp phụ và luân lưu, FIFA/IFAB cung cấp khung pháp lý rõ ràng nhưng vẫn cần sự linh hoạt khi đối diện những sự cố thực tế như mất điện, can thiệp y tế hay bạo lực. Hiểu đúng các quy định này giúp cổ động viên, cầu thủ và HLV nắm bắt được quyền lợi và trách nhiệm khi trận đấu vượt ra ngoài mô hình 90 phút tiêu chuẩn.
Hãy chia sẻ quan điểm và trải nghiệm của bạn về những trận đấu có thời gian bù giờ hoặc bị hoãn/hủy ở phần bình luận — bạn từng chứng kiến tình huống nào ấn tượng nhất?
